Khi nào là thời điểm thích hợp nhất để bắt đầu dặm cho trẻ?

Ăn dặm là một cột mốc quan trọng trong hành trình phát triển của bé, đánh dấu quá trình chuyển từ dinh dưỡng hoàn toàn bằng sữa sang kết hợp thực phẩm đặc. Thế nhưng không ít bố mẹ băn khoăn: Bé mấy tháng thì ăn dặm được? Có phải cứ đúng tháng là bắt đầu?
Câu trả lời là: thời điểm ăn dặm không chỉ phụ thuộc vào tuổi mà còn dựa vào dấu hiệu sẵn sàng của từng bé.

Dưới đây là hướng dẫn đầy đủ, dễ hiểu và chuẩn khoa học để ba mẹ tự tin bắt đầu hành trình ăn dặm đúng lúc - đúng cách.

1. Theo khuyến cáo: Bé nên bắt đầu ăn dặm khi được 6 tháng tuổi

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Viện Dinh dưỡng Quốc gia đều khuyên rằng:

• 6 tháng tuổi là thời điểm phù hợp để bắt đầu ăn dặm.
  
  
• Trước 6 tháng, hệ tiêu hóa của bé chưa sẵn sàng xử lý thức ăn đặc.
  
  
• Từ 6 tháng trở đi, nhu cầu dinh dưỡng tăng cao hơn lượng cung cấp từ sữa mẹ hoặc sữa công thức.
  
  

Tuy nhiên, mỗi bé một khác, 6 tháng là mốc tham khảo chung - quan trọng nhất vẫn là quan sát dấu hiệu sẵn sàng của trẻ.

2. Dấu hiệu bé đã sẵn sàng để ăn dặm

Không phải bé nào đến 6 tháng cũng ăn dặm tốt, cũng có bé 5 tháng rưỡi đã có những biểu hiện sẵn sàng. Ba mẹ hãy chú ý 7 dấu hiệu sau:

✓ Bé kiểm soát đầu tốt

Có thể giữ đầu thẳng, không gật gù khi ngồi.

✓ Bé ngồi vững khi có hỗ trợ

Không cần ngồi độc lập, chỉ cần ngồi vững trong ghế ăn với sự trợ giúp.

✓ Mất phản xạ đẩy lưỡi

Nếu bé còn dùng lưỡi đẩy thức ăn ra ngoài, chứng tỏ hệ thần kinh miệng chưa phát triển đầy đủ.

✓ Bé quan tâm đến đồ ăn

Nhìn theo thức ăn, với tay đòi, mở miệng khi người lớn ăn.

✓ Bé đưa đồ vật vào miệng để khám phá

Đây là tín hiệu quan trọng về khả năng phối hợp tay - miệng.

✓ Tăng cân đều

Bé tăng cân ổn định, gấp đôi cân nặng sơ sinh là dấu hiệu tiêu hóa khỏe.

✓ Không còn bú mẹ quá nhiều lần mà vẫn đói

Nhiều bé bắt đầu “đòi ăn thêm” vào giai đoạn này.

👉 Nếu bé có từ 3-4 dấu hiệu trở lên, ba mẹ có thể bắt đầu cho bé làm quen với thức ăn dặm.

3. Vì sao không nên ăn dặm sớm trước 4-5 tháng?

Một số bố mẹ thấy bé hứng thú với thức ăn và muốn cho con ăn sớm. Tuy nhiên, ăn dặm quá sớm có thể gây:

• Rối loạn tiêu hóa, táo bón
  
  
• Nguy cơ nghẹn, hóc
  
  
• Dễ dị ứng thức ăn
  
  
• Giảm lượng bú sữa cần thiết
  
  
• Tăng nguy cơ béo phì về sau
  
  

Hệ tiêu hóa, thận, phản xạ nhai - nuốt của bé trước 4 tháng chưa hoàn thiện để nhận thức ăn đặc.

4. Vì sao không nên ăn dặm quá muộn sau 7 tháng?

Nếu đợi quá lâu mới cho bé ăn dặm, bé có thể gặp:

• Thiếu sắt và vi chất
  
  
• Chậm tăng cân
  
  
• Khó làm quen mùi vị, dễ biếng ăn giai đoạn sau
  
  
• Giảm kỹ năng nhai
  
  

Do đó, 6 tháng ± 1 tháng là khoảng thời gian “vàng” để bắt đầu.

5. Lộ trình cho bé ăn dặm theo từng giai đoạn

Giai đoạn 1: 6-7 tháng

• Làm quen thức ăn: bột/láo dạng mịn, loãng
  
  
• Ăn 1 bữa/ngày
  
  

Giai đoạn 2: 7-9 tháng

• Tăng độ đặc vừa phải
  
  
• Bổ sung đa dạng thực phẩm
  
  
• 2 bữa/ngày
  
  

Giai đoạn 3: 9-12 tháng

• Thức ăn thô hơn, mềm, cắt nhỏ
  
  
• Tập nhai
  
  
• 3 bữa/ngày + bữa phụ
  
  

Nguyên tắc “từ ít đến nhiều - từ loãng đến đặc” luôn đúng trong mọi trường hợp.

6. Dinh dưỡng từ sữa vẫn giữ vai trò chủ đạo

Dù bắt đầu ăn dặm, bé vẫn cần:

• Sữa mẹ hoặc sữa công thức 500-700ml/ngày
  
  
• Sữa vẫn chiếm 70% năng lượng giai đoạn 6-12 tháng
  
  

Vì vậy, ba mẹ không nên cắt giảm lượng bú quá sớm.

Thời điểm ăn dặm lý tưởng nhất cho trẻ là khi bé tròn 6 tháng, hoặc sớm - muộn hơn tùy theo dấu hiệu sẵn sàng. Việc chọn đúng thời điểm và xây dựng lộ trình ăn dặm phù hợp giúp bé:

• Hấp thu dinh dưỡng tốt
  
  
• Hình thành thói quen ăn uống lành mạnh
  
  
• Phát triển thể chất - trí não tối ưu

Fabimilk - Sữa mát tăng cân - Hỗ trợ tiêu hóa là sự lựa chọn hoàn hảo về dinh dưỡng cho trẻ từ 0 - 3 tuổi