Chiều cao và cân nặng là những chỉ số đầu tiên và quan trọng nhất giúp đánh giá sự phát triển của trẻ sơ sinh. Đặc biệt, cân nặng khi sinh đóng vai trò then chốt, phản ánh tình trạng sức khỏe trong thai kỳ và tiềm ẩn nhiều thông tin về nguy cơ sức khỏe sau này. Vậy trẻ sơ sinh nặng bao nhiêu là đạt chuẩn? Trẻ nhẹ cân hoặc thừa cân có nguy hiểm không? Ba mẹ cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây
1. Vì sao cần theo dõi cân nặng và chiều cao khi trẻ mới sinh?
Ngay khi chào đời, cân nặng và chiều cao chính là những “thước đo” đầu tiên cho thấy sự phát triển của thai nhi trong bụng mẹ có đạt chuẩn hay không. Đặc biệt:
- Cân nặng khi sinh là cơ sở để chẩn đoán một số bệnh lý và dự đoán nguy cơ sức khỏe của trẻ sau này.
- Trẻ nặng trên 4kg có thể là dấu hiệu của đái tháo đường thai kỳ ở mẹ và có nguy cơ hạ đường huyết sau sinh - kéo theo suy hô hấp, suy tim, hạ thân nhiệt,…
- Trẻ nhẹ cân dưới 2,5kg có thể đối mặt với nguy cơ suy dinh dưỡng, miễn dịch yếu, chậm phát triển thể chất và trí tuệ.
- Thông qua cân nặng, bác sĩ có thể đưa ra các điều chỉnh về chế độ dinh dưỡng cho bé hoặc tiên lượng các lần sinh tiếp theo ở mẹ.
2. Cân nặng và chiều cao trung bình của trẻ sơ sinh
Tiêu chuẩn cân nặng của trẻ sơ sinh khi đủ tháng:
- Cân nặng trung bình: 2,9 - 3,8kg
- Chiều cao trung bình: 50 - 53cm
- Chu vi vòng đầu trung bình:
- Bé trai: 34,3cm
- Bé gái: 33,8cm
Sau sinh, trẻ sẽ lớn dần lên mỗi ngày. Nếu phát triển bình thường, trẻ sẽ tăng cân như sau:
- 0 - 6 tháng tuổi: tăng trung bình 600g/tháng
- 6 - 12 tháng tuổi: tăng trung bình 500g/tháng
- Năm thứ hai: tăng khoảng 2,5 - 3kg/năm
- Từ 2 tuổi đến dậy thì: tăng trung bình 2kg/năm

3. Thế nào là trẻ sơ sinh nhẹ cân và nguy cơ tiềm ẩn?
Trẻ được coi là nhẹ cân khi:
Cân nặng khi sinh dưới 2,5kg
Nguy cơ của trẻ sơ sinh nhẹ cân:
- Suy dinh dưỡng, miễn dịch kém, dễ mắc bệnh nhiễm trùng
- Chậm phát triển thể chất và trí tuệ
- Nguy cơ mắc trầm cảm, lo âu, khả năng học tập và ghi nhớ kém
- Ảnh hưởng đến tiêu hóa, thần kinh, hô hấp
4. Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị nhẹ cân
- Sinh non: Trẻ sinh trước 37 tuần chưa kịp hoàn thiện phát triển
- Mang đa thai: Mẹ mang song thai, sinh ba,… khiến bé nhận ít dinh dưỡng hơn
- Mẹ sử dụng chất kích thích: Rượu, thuốc lá, ma túy gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thai nhi
- Tiền sản giật: Làm giảm lưu lượng máu tới thai nhi
- Hội chứng thai chậm phát triển trong tử cung (IUGR): Thai nhi không phát triển bình thường do thiếu dinh dưỡng, huyết áp cao, nhiễm trùng, bất thường nhiễm sắc thể
- Đái tháo đường thai kỳ: Có thể làm tăng nguy cơ sinh non dẫn đến nhẹ cân
- Nhiễm trùng thai kỳ: Ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của thai
5. Thừa cân ở trẻ sơ sinh: Khi nào cần lo lắng?
Trẻ được coi là thừa cân khi:
Cân nặng khi sinh trên 4kg
Nguyên nhân thường gặp:
- Mẹ bị đái tháo đường thai kỳ: Làm tăng lượng glucose trong máu, khiến thai nhi hấp thụ nhiều năng lượng
- Tăng cân quá mức trong thai kỳ: Mẹ tăng trên 15kg trong thai kỳ dễ sinh con thừa cân
- Yếu tố di truyền: Cha mẹ béo phì có thể làm tăng nguy cơ trẻ sinh ra thừa cân
Hậu quả có thể gặp:
- Tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường, tim mạch về sau
- Khó khăn trong sinh nở (mổ lấy thai), nguy cơ hạ đường huyết sơ sinh
6. Lời khuyên dành cho ba mẹ
Để giúp trẻ có một khởi đầu khỏe mạnh, mẹ bầu nên:
- Khám thai định kỳ, theo dõi cân nặng thai nhi
- Ăn uống khoa học, tránh ăn quá nhiều hoặc quá ít
- Không sử dụng chất kích thích
- Kiểm soát tốt các bệnh lý thai kỳ như tiểu đường, cao huyết áp
- Sau sinh, thường xuyên theo dõi cân nặng, chiều cao của trẻ để can thiệp kịp thời nếu cần thiết
Cân nặng trung bình của trẻ sơ sinh không chỉ phản ánh sức khỏe hiện tại mà còn liên quan mật thiết đến khả năng phát triển trong tương lai. Việc hiểu rõ các tiêu chuẩn cân nặng, nguyên nhân gây nhẹ cân hay thừa cân sẽ giúp ba mẹ chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe của bé yêu ngay từ những ngày đầu đời.
Fabimilk - Sự lựa chọn hoàn hảo về dinh dưỡng cho trẻ từ 0 – 3 tuổi