3 Cấp độ tiêu chảy ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Mẹ cần biết để xử lý kịp thời

Tiêu chảy ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là một trong những vấn đề tiêu hóa thường gặp và tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không được xử lý đúng cách. Tùy theo mức độ nặng nhẹ, tình trạng tiêu chảy của bé được chia thành 3 cấp độ chính, mỗi cấp độ cần có cách chăm sóc và xử lý riêng biệt. 

1. Cấp độ nhẹ: Bé đi ngoài phân lỏng - cần theo dõi sát sao

Ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ đang bú mẹ hoàn toàn, phân thường mềm, sệt và tần suất đi ngoài có thể nhiều lần trong ngày. Tuy nhiên, khi phân của bé bỗng trở nên lỏng hơn bình thường, kèm theo biểu hiện như đau bụng nhẹ, đi ngoài nhiều hơn… thì cha mẹ cần lưu ý vì bé đang có dấu hiệu rối loạn tiêu hóa.

✅ Nguyên nhân thường gặp:

- Chế độ ăn của mẹ không phù hợp: Mẹ ăn nhiều đồ chiên rán, cay nóng hoặc thực phẩm gây dị ứng có thể ảnh hưởng đến sữa mẹ và hệ tiêu hóa của bé.

- Bé bắt đầu ăn dặm: Giai đoạn tập ăn dặm khiến hệ tiêu hóa non nớt dễ bị kích thích.

- Bé hoặc mẹ dùng kháng sinh: Kháng sinh làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, dẫn đến đi ngoài phân lỏng.

✅ Cách xử lý:

- Tiếp tục cho bé bú đều đặn, không tự ý dừng sữa mẹ.

- Theo dõi sát các biểu hiện của con.

- Điều chỉnh chế độ ăn của mẹ nếu cần.

Không dùng thuốc tiêu chảy hoặc kháng sinh khi chưa có chỉ định bác sĩ.

2. Cấp độ trung bình: Tiêu chảy cấp từ nhẹ đến vừa - cần chăm sóc và đề phòng mất nước

Bé được xem là bị tiêu chảy cấp nhẹ đến trung bình khi:

- Đi ngoài trên 3 lần/ngày với phân lỏng như nước.
- Tiêu chảy nhẹ: 3-5 lần/ngày
- Tiêu chảy trung bình: 6-9 lần/ngày

=> Có thể kèm theo: nôn, quấy khóc, ăn uống kém.

✅ Nguyên nhân thường gặp:

- Nhiễm virus: như Rotavirus, Norovirus, Adenovirus.

- Nhiễm khuẩn: E.coli, Salmonella, Shigella…

- Ký sinh trùng: Giardia lamblia, Cryptosporidium…

✅ Cách xử lý:

- Tiếp tục cho bé bú mẹ để bù nước và kháng thể tự nhiên.

- Đảm bảo vệ sinh tuyệt đối: rửa tay sạch, tiệt trùng bình sữa, dụng cụ ăn uống của bé.

- Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc cầm tiêu chảy, thuốc chống nôn mà không có chỉ định bác sĩ.

Nếu tình trạng kéo dài quá 2 ngày hoặc bé có biểu hiện bất thường, cần đưa đi khám sớm.

3. Cấp độ nặng: Tiêu chảy kéo dài hoặc có dấu hiệu mất nước - cần đưa bé đi khám ngay

Trẻ bị tiêu chảy nặng hoặc kéo dài có thể đi ngoài hơn 10 lần/ngày, phân lỏng hoặc lẫn máu, kèm theo nôn ói nhiều lần (trên 3 lần/ngày).

✅ Dấu hiệu mất nước nguy hiểm cần đưa đi viện:

- Mắt trũng, khô

- Bé khóc không có nước mắt

- Tã khô nhiều giờ liền

- Nước tiểu sẫm màu

- Môi khô, người lừ đừ

✅ Cách xử lý:

- Đưa bé đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và truyền dịch nếu cần thiết.

- Không chờ đợi hoặc tự ý điều trị tại nhà khi bé có dấu hiệu mất nước cấp.

- Đảm bảo bé nghỉ ngơi, không tiếp xúc với môi trường ô nhiễm hoặc nguồn lây nhiễm.

4. Lưu ý chung khi chăm sóc trẻ bị tiêu chảy

- Không cho bé dùng thuốc linh tinh dù là thực phẩm chức năng hay men tiêu hóa, trừ khi được bác sĩ kê đơn.

- Theo dõi sát các biểu hiện toàn thân: sốt, lừ đừ, bỏ bú, mất nước...

- Bổ sung men vi sinh hoặc điện giải (ORS) theo hướng dẫn chuyên môn khi có dấu hiệu nhẹ.

Với trẻ bú mẹ, mẹ nên duy trì dinh dưỡng cân bằng, uống nhiều nước và tránh các thực phẩm gây kích ứng.

Hiểu rõ 3 cấp độ tiêu chảy ở trẻ nhỏ là cách tốt nhất để cha mẹ xử lý đúng - đủ - kịp thời, từ đó giúp bé tránh mất nước, hạn chế biến chứng nguy hiểm. Trong mọi trường hợp, nếu bé có dấu hiệu bất thường hoặc chuyển nặng, cha mẹ cần nhanh chóng đưa con đi khám để được hỗ trợ y tế chuyên sâu.

Fabimilk - Sự lựa chọn hoàn hảo về dinh dưỡng cho trẻ từ 0 – 3 tuổi